यसरी हुन्छ होस्टेलमार्फत मानव तस्करी

७ माघ, काठमाडौँ ।

सप्तरीका सुजन रानाले रुसको राजधानी मस्कोस्थित नेपाली दलालले चलाएको होस्टेलमा एक महिना बिताए । उनले जापान जान आठ लाख रुपैयाँ तिरेका थिए । दलालले भारतको नयाँदिल्ली हुँदै उनलाई मस्कोस्थित नेपाली दूतावास नजिकको होस्टेलमा पुर्‍याएका हुन् । अन्य दुई जना पनि एक महिना होस्टेलको बसाइपछि जापानको नारिता विमानस्थल उत्रिए । विमानस्थलको शौचालयमा भिसालगायत कागजात च्यातेर फाले ।

तीनै जनाले साथमा रहेको तीन सय डलर पनि शौचालयमै फाले । त्यसपछि पुगे, विमानस्थलमा तैनाथ सुरक्षाकर्मीको शरणमा । ‘दलालले जे निर्देशन दिन्थे त्यही गर्थे,’ त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल अध्यागमन प्रमुख कृष्णबहादुर रावतसँग सुजनले भने, ‘नारिता विमानस्थलका सुरक्षाकर्मीले जेलमा राखे, हाम्रो नारकीय जीवन सुरु भयो ।’ मस्को उडाउनुअघि दलालले दिल्लीमै नेपालीले चलाएको होस्टेलमा दुई साता राखेको रावतले बताए ।

‘होस्टेलको बसाइ महँगो छैन । दलालहरू आफैं होस्टेल चलाउन थालेका छन्,’ उनले भने, ‘होटेलमा शंका हुने भएकाले मानव तस्करी गर्नेहरूले नयाँ उपाय निकालेका हुन् ।’ सुजन ४३ दिन कारागार बसाइपछि उनी स्वदेश फर्केका छन् । अन्य दुई जना १८ दिनअघि नै फिर्ता भएका छन् । हरेक महिना दलालले तस्करीको रुट र विधि परिवर्तन गर्ने गरेको उनले जानकारी दिए । तीमध्येकै हो, होस्टेल आफैं चलाउने विधि ।

ताप्लेजुङका मदन कामी पनि दलालमार्फत मलेसिया पुगे । तीन वर्ष मलेसिया बसेका उनी करिब ११ महिना भिसाबिनै बसे । दलालले चलाएको होस्टेलमा २० दिन बिताए । त्यसपछि मलेसियास्थित नेपाली दूतावासबाट संखुवासभाको बाला गाविसका श्यामकुमार राईको नाममा भिसा बनाई नेपाल पठाए ।

दलालमार्फत बाँके बेतहानीका सुरेन्द्र कुर्मी पनि मलेसिया पुगे । जोदोखारु बातुपहाडस्थित होस्टेलमा उनले पनि करिब २० दिन बिताए । काम नपाएपछि दोलखा सुनखानीका राजेन्द्र खत्रीको नामको भिसा बनाएर उनलाई फिर्ता पठाइयो । ‘नोकरी नपाउन्जेल होस्टेलमै बस्नुपर्छ,’ उनले अध्यागमनलाई दिएको बयानमा उल्लेख छ, ‘काम नपाए वा बिरामी भए स्वदेश फर्काउँछन् ।’

धनुषाका दीपेन्द्र यादव दलालमार्फत मलेसिया पुगे । करिब तीन वर्षको कामदार भिसाको म्याद सकियो । त्यसपछि दलालद्वारा उनलाई क्वालालम्पुरस्थित होस्टेलमा राखियो । एक साताको होस्टेल बसाइपछि उनलाई धनुषाका रामचन्द्र मुखियाको नाममा फिर्ता पठाइयो । ‘होस्टेलमा कैयौं नेपालीलाई विद्यार्थीका रूपमा राखिएको छ,’ बयानमा उनले भनेका छन्, ‘होस्टेल पत्ता लगाउनै गार्‍हो हुन्छ ।’

अध्यागमन प्रमुख रावतले मस्को र जापान जाने ट्रान्जिट दिल्ली बनाउने गरेको बताए । ‘त्यहाँ प्रत्येक दलालले होस्टेल चलाएका छन्,’ उनले भने, ‘केही दिनयता दलालमार्फत ठगिएर आउनेहरूले होस्टेलमा बस्ने गरेको बताइरहेका छन्, मानव तस्करको जालो कसरी गठिलो बनेको छ भन्ने यसले देखाउँछ । कान्तिपुर दैनिकमा समाचार छ ।